Fotobijschrift:

Jodi Broekman, Geerten Ten Bosch en Hans Spigt op het bordes van het jubilerende tekengenootschap op Voorstraat 190. (Foto: Stolk Fotografie)

​

​

Pictura na 250 jaar nog springlevend

DORDRECHT

Vier Dordtse kunstenaars staken in 1774 de koppen bij elkaar en richtten een ‘teekengenootschap’ op. Tekenen is de basis van alle beeldende kunst, vonden ze, en door samen te oefenen wilden ze er beter in worden. Ze tekenden naar model en trokken er samen op uit om landschappen op het Eiland van Dordrecht te tekenen. Daarna bespraken ze hun werk in een zaaltje in de Blaauwpoort bij een potje bier, want hun vereniging was er óók voor de gezelligheid.

Hoe zouden die vier mannen, Abraham van Strij, Reinier Goudsbergen, Willem van der Koogh en Pieter Hofman, nu kijken naar hun tekenclub? Ze zouden beslist trots zijn dat Teekengenootschap Pictura nog steeds bestaat en werkt in de oude traditie. Nog altijd is Pictura naast ateliergebouw, vereniging en tentoonstellingsruimte, een plek waar (internationale) kunstenaars en jonge talenten elkaar ontmoeten en discussiëren over kunst.

Bekende namen

Op 1 oktober 2024 is het 250 jaar geleden dat Pictura werd opgericht. Daarmee is het de oudste nog werkende kunstenaarsvereniging van Nederland. Honderden kunstenaars zijn lid geweest, onder wie bekende namen als Abraham en Jacob van Strij, Johannes Christiaan Schotel, Willy Sluiter, Otto Dicke en Cees Buddingh’. Koning Willem I kocht werk van Picturianen voor zijn kunstverzameling en de koninginnen Wilhelmina en Juliana waren beschermvrouwen. Het hele jaar door wordt het jubileum gevierd. Een werkgroep onder leiding van de Dordtse oud-wethouder Hans Spigt heeft samen met Pictura en vele partners in de stad een feestprogramma samengesteld. Spigt: “Er is alle reden om dit jubileum uitgebreid en met een breed publiek te vieren. Het is heel bijzonder dat dit genootschap zoveel verschillende tijden heeft overleefd. Pictura is opgenomen in de Canon van Nederland. Dat zegt ook iets over het belang ervan.”

Drempel

In de kunstwereld is Pictura een begrip, bij het grote publiek is het minder bekend. De drempel is hoog van het gebouw op de Voorstraat 190, waar Pictura sinds 1900 is gevestigd, beaamt Jodi Broekman. “Het bordes met zeven treden werpt ook figuurlijk een barrière op voor mensen die Pictura niet kennen.”

Broekman is de enige betaalde kracht, al krijgt ze binnenkort een assistent, ook vanwege de drukte van het jubileumjaar. Ook kunstenaar en Pictura-lid Geerten Ten Bosch begrijpt dat bezoekers soms aarzelen om binnen te stappen, ook al is de toegang tot de tentoonstellingen altijd gratis. Of het gaat lukken weet ze niet, maar ze wil het bordes in het jubileumjaar ‘laagdrempeliger’ maken door het in te pakken in hout en dat te beschilderen in felle kleuren of met een kreet als ‘Heel erg welkom’.

Oostenrijck

Het gebouw zelf is al een bezoek waard. Het pand ‘Dit is in Oostenrijck’ werd in 1561 gebouwd en was het woonhuis van onder meer burgemeesters en de muntmeester, die leiding gaf aan de Hollandsche Munt. Daar werden tussen 1588 en 1806 de munten van de Republiek der Verenigde Nederlanden geslagen. In de achttiende eeuw werden de voorgevel en het interieur verbouwd in de zwierige Louis XV-stijl. Alleen de achtergevel laat nog de oorspronkelijke renaissance-architectuur zien.

Vol feestprogramma

Geerten Ten Bosch huurt een van de twaalf ateliers die op de bovenverdiepingen beschikbaar zijn voor aangesloten kunstenaars. Dat zijn er op dit moment 115. Elke kunstenaar kan lid worden voor 75 euro per jaar, een tarief dat ook geldt voor de kunstlievende leden. Ten Bosch: “We hopen dat door het jubileumjaar meer mensen ons gaan ondersteunen.” Ook daarom biedt het feestprogramma naast tentoonstellingen in Dordrechts Museum, het Patriciërshuis en het Picturagebouw, veel activiteiten voor een breed publiek. Er zijn masterclasses buiten tekenen voor geoefende en ongeoefende tekenaars en een 24-uurs modeltekenmarathon. Ook komen er Pictura-wandelroutes, ontwerpen kunstenaars feestvlaggen en wordt er een jubileumpenning geslagen, met ook een variant in chocolade. Annemarie Strijbosch en Jeanne van der Horst maken een documentairefilm over Pictura, die op 1 oktober in première gaat.

Eigentijds

Voor leerlingen in het voortgezet onderwijs en mbo-studenten heeft Pictura-lid Helen Hietbrink samen met het SOC (Samen Ontwikkelen door Cultuur) workshops ontwikkeld. Als inspiratiebron nam ze een archieffoto van een modeltekenavond in Pictura, waarop uitsluitend mannelijke kunstenaars zijn te zien. Alleen het model is een (naakte) vrouw. De leerlingen gaan eigentijdse

versies maken van dat groepsportret. Al die activiteiten onderstrepen volgens Hans Spigt dat Pictura na 250 jaar nog springlevend is en de kunstenaars in beeld en geluid nog steeds veel te vertellen hebben. Meer informatie over het jubileumprogramma op www.pictura.nl.

 

In kader:

Pictura 250

Ter gelegenheid van het jubileum reserveert Dordt Centraal vanaf begin 2024 tot de jubileumdatum 1 oktober wekelijks een plekje voor de rubriek ‘Pictura 250’, over Picturianen van vroeger en nu en hun sporen in de stad en daarbuiten. De rubriek wordt mede mogelijk gemaakt door de provincie Zuid-Holland.

 

​